مقاله تفکر سیستمی

معرفی و بخشهایی از متن مقاله

تفکر سیستمی

از ابتدای تاریخ دو نوع نگرش نسبت به پدیده ها رایج بوده است. به کلامی دیگر دانشمندان و صاحبنظران جوامع هر پدیده ای را به دو شیوه متفاوت مورد توجه خویش قرار می دادند. این دو نوع نگرش عبارت بودند از :

الف - نگرش تجزیه گرا یا مکانیستی

ب - نگرش کل گرا یا سیستمی

هر دو نگرش ریشه در تمدنهای باستانی دارند و در زمانهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته و از منافع خود جامعه بشری را بهره مند ساخته اند. نگرش نوع نخست یا تجزیه گرا برخاسته از اندیشه فلاسفه یونان باستان است. هر پدیده ای را ابتدا به اجزای کوچکتر تقسیم می نماید و می خواهد با مطالعه رفتار هر یک از اجزاء به رفتار پدیده اصلی دست یابد. به عبارتی رفتار پدیده اصلی را حاصل جمع رفتار اجزای آن می داند. رنه دکارت فیلسوف فرانسوی (1596 تا 1650) که خود از طرفداران و بنیانگذاران این نظریه است اصولی را برای آن وضع نموده است. دکارت می گوید شخص در برخورد با هر پدیده ای باید از اصول زیر پیروی کند :

1- تنها چیزی را بپذیرد که برایش حقیقتی روشن باشد .

2- هر مسأله را حتی الامکان به اجزاء و عناصر کوچکتر تجزیه کند .

3- کار خود را با بررسی ساده ترین عنصر آغاز نماید سپس به تدریج و با شیوه ای منظم به مطالعه عناصر پیچیده تر پردازد. تا سرانجام به ویژگیهای پدیده اصلی پی ببرد یا دلایل رفتار خاص آن پدیده را دریابد.

نگرش تجزیه گرا در قرن هفدهم نگرشی فراگیر بود، د ر بسیاری از رشته های علوم طبیعی فیزیک، شیمی و دیگر رشته های علمی به کار گرفته شد و پیروزیهای چشمگیری را در زمینه علوم برای انسان به ارمغان آورد و منشاء کشفهای تازه ای شد.

نظریه سیستمها

نظریه سیستمها در سال 1940 به وسیله برتالنفی Von Bertalanffy Ludwig مطرح شد. برتالنفی مخالف تقلیل گرایی بود و نظریه خود را تحت عنوان نظریه سیستم های عام (General Systems theory) منتشر کرد. ...

سایبرنتیک

سایبرنتیک که علم ارتباطات و کنترل نیز نامیده می شود، مبنایی برای مدل سیستمهای زنده است. برخی آن را علم ارتباط انسان و ماشین و برخی علم سازماندهی ثمر بخش می دانند. ویژگیهای سیستمهای سایبرنتیک را می توان در پیچیدگی، پویایی، وابستگی به دیگر سیستمها، باز بودن و احتمال گرا بودن آنها جستجو کرد. بسیاری مدل سایبرنتیک را پایه ای برای همه فعالیتهای آگاه و ناآگاه کنترل شده، پایدار و... قرار می دهند. ...