مقاله در مورد حافظه

دانلود مقاله با موضوع حافظه

با فرمت ورد قابل ویرایش آماده ارائه با فرمت DOC

حافظه

بخش اول

حافظه

حافظه شامل آن دسته از فعالیتهایی است كه بصورت حفظ، یادآوری، تشخیص و انجام آنچه در گذشته آموخته شده است ظاهر می گردد. بعضی حافظه را یكی از اشكال یادگیری می دانند. دسته ای آنرا نتیجه و دلیل یادگیری فرض می كنند. پاره ای از روانشناسان حافظه را فعالیتی می دانند كه در عین ارتباط با یادگیری جدا از آن نیست.

به نظر این دسته فرد ابتدا باید چیزی را یاد بگیرد، آنگاه آنرا حفظ كند و در موقع معین بخاطر آورد و بالاخره تشخیص دهد كه این امر را در گذشته آموخته است. حافظه از یادگیری جدا نیست و از جهتی عین یادگیری می باشد. خصوصیت عمده حافظه حفظ و نگهداری است. یادآوری، تشخیص و اجرا، آثار و نتایج حفظ می باشند. آنچه درباره یادگیری گفته می شود در مورد حفظ نیز قابل بحث می باشد روی این اصل نمی‌توان این دو جنبه از فعالیت ذهن را جدا از هم فرض نمود.

چنانچه در مورد یادگیری بیان نمودیم ثورندایك و پیروان او یادگیری را نتیجه ارتباطات عصبی می دانند و اصل تمرین و تكرار را پایه و اساس این جریان قرار می دهند.

بعضی از روانشناسان حفظ را نیز نتیجه برقراری ارتباطات عصبی فرض می كنند و تحقق آنرا نتیجه تمرین و تكرار می دانند. بنظر این عده یادگیری و حفظ یك جریان است. همانطور كه دیدیم تمرین و تكرار شرط اساسی یادگیری نیست. ممكن است امری را یكمرتبه انجام داد یا مطالعه كرد و آنرا یاد گرفت و بدون تكرار و تمرین بعد از زمان طولانی آنرا بخاطر آورد و دوباره انجام داد. با اینكه در جریان حفظ و یادگیری دستگاه عصبی دخالت كامل دارند و وقتی پوشش مغزی دچار لطمه و آسیب شود عمل یادگیری و حفظ را م ختل میسازد معذلك نمیتوان تغییرات عصبی را پایه و اساس حفظ و یادگیری قرار داد.

آن دسته از روانشناسان كه پایه و اساس یادگیری را تداعی معانی یا برقراری عكس العمل مشروط می دانند حفظ را نیز نتیجه همین جریان فرض می كنند. به نظر ایندسته مشابهت و مجاورت، اساس حفظ را تشكیل می دهند. یادآوری و تشخیص نیز در اثر تداعی واحد بدون اراده یا از طریق ایجاد نداعیهای متعدد و با دخالت اراده انجام میشود.

پیروان گشتالیت عقیده دارند وقتی در جریان یادگیری كل موقعیت و كل موضوع مورد توجه شخص یادگیرنده باشد جریان یادگیری و حفظ به نحو كامل انجام میشود.

چنانچه خواهیم دید عوامل مؤثر در یادگیری در جریان حفظ و یادآوری نیز تأثیر دارند. خلاصه آنچه سبب یادگیری میشود در حفظ و یادآوری نیز تأثیر دارد روی همین زمینه این دو  جریان از هم جدا نیستند.

انواع حافظه

Garrett مؤلف كتاب روانشناسی عمومی دو نوع حافظه را مورد بحث قرار می دهد:

1- حافظه زبانی Verbal كه حفظ و یادآوری نامها و تاریخها و مانند اینها را انجام میدهد.

2- حافظه عضلانی یا عملی كه طرز كار و روش انجام امری را كه در گذشته فرد آموخته است حفظ می نماید؛ مثلا طرز ماشین نویسی، رانندگی ، شنا كه فرد در گذشته آموخته و بعداز مدتی متار كه دوباره انجام میدهد. در هر دو مورد فرد عكس العملهایی را كه در گذشته آموخته است دوباره به وجود می آورد.

Sperling مؤلف كتاب روانشناسی ساده شده آنچه را كه مربوط به طرز كار و روش انجام امری است به عادت ارتباط می دهد و  حفظ و یادآوری اینگونه امور را نتیجه تشكیل عادت تلقی می كند به نظر او كار حافظه كسب و حفظ كلمات، علامتها و تجربیاتی است كه فرد از روی آگاهی تحصیل می نماید.

خلاصه، او امور زبانی را به حافظه نسبت می دهد و امور غیرزبانی را مربوط به عادت میداند. امور زبانی مثل بیان امری كه در گذشته رخ داده است از امور غیرزیانی یا از مهارتهای بدنی جدا نیست چنانچه شهادت درباره امری مستلزم سخن گفتن یا نوشتن است. به همین طریق امور و فعالیتهای غیرزبانی مثل رانندگی، ماشین نویسی از فعالیتهای زبانی كه غالباً بصورت درك مفاهیم و بیان آنها نیز ظاهر میگردد مجزا نیست.

عادات شامل اعمال قابل مشاهده مثل لباس پوشیدن، رانندگی، ماشین نویسی و اعمال غیرقابل مشاهده از قبیل با خود صحبت كردن در موقع مطالعه و انجام اعمال اصلی حساب در ذهن نیز می شود.

جنبه های مختلف حافظه

برای حافظه مراحل مختلف یا جنبه های گوناگون ذكر كرده اند:

Garrett چهار جنبه برای حافظه بیان می نماید:

(1) توجه Fixation كه آنرا به تحصیل و كسب Acquisition نیز تعبیر می نماید (2) حفظ Retention (3) یادآوری Recall و (4) تشخیص Recognition.

بعضی پنج جنبه برای حافظه ذكر می نمایند: (1) فراگیری یا كسب (2) تشخیص (3) یادآوری (4) تولید مجدد Reproduction و (5) اجرا Performance.